ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΘΩΝΑ ΣΤΟΝ ΧΑΡΙΛΑΟ ΤΡΙΚΟΥΠΗ

Είκοσι χρόνια: 40 διαφορετικές κυβερνήσεις, νέο Σύνταγμα, το πρώτο δημοψήφισμα, μεταβολή της μοναρχίας σε βασιλεία και της Γερουσίας σε Βουλή, οι πρώτες σύγχρονου τύπου εκλογές, το πρώτο Ειδικό Δικαστήριο για πρωθυπουργό, μια εξέγερση που ανέτρεψε μια επανάσταση και ο πόλεμος των 48 ωρών που δεν ήταν πόλεμος.

Αυτά είναι μερικά μόνο από τα πολιτικά γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορική πορεία του νεοελληνικού κράτους την περίοδο 1860-1880. Κατόπιν έρευνας σε ιδιωτικά αρχεία, με αδημοσίευτα μέχρι τώρα απόρρητα έγγραφα, στην Υπηρεσία Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου του υπουργείου Εξωτερικών και στα πρακτικά των συνεδριάσεων της Βουλής, έρχονται στο φως μυστικές διεργασίες που οδήγησαν στην εκθρόνιση ενός βασιλιά, στην ανατροπή πολλών κυβερνήσεων και τη χάραξη νέων συνόρων στα Βαλκάνια.

Όλα τα παραπάνω μαζί με την τρέχουσα επικαιρότητα των ετών αυτών παρουσιάζονται ιδωμένα μέσα από το πρίσμα του εγχώριου και του διεθνούς Τύπου. Ο ρόλος των ψευδών ειδήσεων, τα σκάνδαλα, ο λαϊκισμός, η διαφθορά, η εγκληματικότητα και ο ρόλος της Εκκλησίας αποτελούν λιγοστές μόνο ψηφίδες του μωσαϊκού της νεοελληνικής κοινωνίας τις δεκαετίες του 1860 και του 1870, όταν τέθηκαν οι βάσεις για τη μετατροπή ενός αδύναμου και θεσμικά χωλού βασιλείου σε κράτος στα δυτικά πρότυπα. Οι δυσκολίες ήταν πολλές, οι περιπέτειες για τον ελληνικό λαό ακόμα περισσότερες, ενώ, σε ορισμένες περιπτώσεις, τα λάθη των άμεσα και έμμεσα εμπλεκομένων απέβησαν καταστροφικά.

Ο Καντζίνος μεταφέρει γλαφυρά, με λεπτομέρειες, τα γεγονότα, συνθέτοντας και αναλύοντας τα εσωτερικά δεδομένα, και μελετώντας λεπτομερώς τις πτυχές μιας σύνθετης και συχνά ανερμάτιστης πολιτικής κατάστασης […]. Σε αυτή τη δύσβατη πορεία, ο συγγραφέας είναι παραπάνω από προσεκτικός στην «ανάγνωση» των προσώπων· δεν παρασύρεται ποτέ στην εύκολη λύση της κρίσης των προσώπων, κατανοώντας τις δύσκολες και σύνθετες ανθρωποδικτυώσεις της εποχής, αλλά παραμένει προσηλωμένος στη διερεύνηση των αιτίων, των διεθνών συσχετισμών, της τελικής χάραξης της εσωτερικής πολιτικής.

Aπό τον πρόλογο του Στέφανου Καβαλλιεράκη